Joodse identiteit & ervaringsverhalen

De Joodse identiteit is veelzijdig en bestaat uit verschillende kenmerken. Joods-zijn betekent voor iedereen iets anders. Bij JMW geven wij aandacht aan al die verschillende onderdelen die de Joodse identiteit uitmaken, van religie en cultuur tot de herinnering aan de Sjoa of verbondenheid met Israël. Op die manier proberen wij je te helpen een vorm van Joods-zijn te vinden die bij jou past.

Joodse identiteit(s vragen)?

  • Kan je jezelf wel Joods noemen als je niet bij een Joodse gemeente bent aangesloten, nooit naar sjoel gaat en geen Joodse feestdagen viert?
  • Ben je Joods als je alleen een Joodse vader hebt?
  • Ben je veel bezig met de vraag wat anderen van jouw Joodse identiteit vinden?
  • Vraag je je af of je je kinderen Joods wil opvoeden?
  • Wil je meer weten over het Jodendom, maar weet je niet waar te beginnen?

Bij JMW is iedereen met een Joodse achtergrond welkom, van wekelijkse bezoekers van de synagoge tot mensen die nooit hun Joodse identiteit verder hebben ontdekt. Heb je alleen een Joodse vader? Of ben je bang dat je niet ‘Joods genoeg’ bent, omdat je nergens lid van bent? Bij JMW hoort iedereen met ten minste één Joodse (groot)ouder of Joodse partner erbij.

Joodse identiteit heeft niet alleen te maken met het Jodendom (de religie), maar ook met het deel uitmaken van de Joodse cultuur. Mogelijk ben je zoekende naar de invulling van jouw Joodse identiteit. Een handig hulpmiddel voor het bespreekbaar maken en vorm geven aan de Joodse identiteit, is de zogenoemde Schijf van Vijf. Dit model werd ontwikkeld door Ido Abram, van 1990 tot en met 1997 bijzonder hoogleraar holocausteducatie aan de Universiteit van Amsterdam. Het model behandelt vijf aspecten die bij iedere Jood op een of andere manier een rol spelen in het leven:

  1. Religie en traditie
  2. De band met Israël en zionisme.
  3. Oorlog, vervolging en overleving
  4. Persoonlijke geschiedenis
  5. De wisselwerking tussen de Joodse en de Nederlandse cultuur.

Voor iedereen kan deze ‘schijf’ verschillen: de vijf ervaringsgebieden hoeven niet voor iedereen even groot te zijn. Meer lezen over de Schijf van Vijf?

Ervaringsverhalen

Femmetje de Wind (1973) vertelt in dit interview op Freyda naar aanleiding van haar boek “Het beloofde leven” (2020), over haar eigen ervaringen in de Joodse gemeenschap. Over het gevoel niet geaccepteerd te worden en het belang om de diversiteit van het Jodendom te laten zien.

Zohar van Tijn schrijft in de Freyda column ‘Joods zijn: verbinding en eenzaamheid’ over de gevarieerde beleving van het Joods zijn in de Joodse gemeenschap. Van antisemitisme in Mexico tot de verbondenheid bij een Russisch-Oekraïens-Joodse vluchteling.

Zoë Juliard (1994) legt in haar column op Freyda uit hoe zij zich wel degelijk Joods voelt, terwijl zij niet religieus is.

Hoe bespreek jij Joodse feestdagen met je niet-Joodse werkomgeving? Lees hoe enkele Joodse-Nederlanders dit aanpakken en wat hun ervaringen zijn.

Joodse families

Familie is in de Joodse cultuur heel belangrijk. Zoals op vrijdagavond samen de sjabbat vieren en het doorgeven van tradities en gebruiken van generatie op generatie. Maar in Joodse families zijn de relaties soms ook ingewikkeld. De oorlog heeft vaak grote gevolgen voor de overlevenden zelf, maar ook voor de volgende generaties. Hoe ermee omgegaan wordt is bij iedereen anders. In sommige families wordt veel over de oorlog gepraat. In anderen juist niet. In alle gevallen heeft de oorlog een impact gehad. JMW biedt hulp en ondersteuning, ook voor, bijvoorbeeld in de vorm van gespreksgroepen. Voor iedereen die zelf de oorlog heeft meegemaakt of na de oorlog is geboren en wil praten over familierelaties of er meer over wil leren. Klik hier voor meer informatie.

Ervaringsverhalen

Ernst Hirsch Ballin, oud-minister van Justitie, vertelt hoe hij zijn Joodse identiteit ervaart als tweede generatie kind van een Joodse vader en een niet-Joodse moeder.

Alexander Hammelburg, tweede-kamerlid voor D66, legt uit hoe hij zijn Joodse identiteit beleeft als derde generatie kind van een Joodse vader en een niet-Joodse moeder, en zijn diepe wens om het Joods-zijn te continueren.

Roel Coutinho, arts, microbioloog en pioneer van de aids-bestrijding in de jaren tachtig staat stil bij zijn jeugdervaringen met antisemitisme en de gevolgen van het wegdrukken van zijn Joodse identiteit.

Relaties

Heb jij een niet-Joodse partner? Of ben jij niet Joods, maar je partner wel en wil je er graag meer over begrijpen? Hoe ervaar je je Joodse identiteit als je in een LHBTQI+-relatie zit? En hoe voed je je kind Joods op in een niet-Joodse omgeving? Stuur je je kinderen naar een Joodse school? Laat je je zoon besnijden? Vier je de Joodse feestdagen? Bij JMW kan je in gesprek over deze onderwerpen en ervaringen van anderen lezen.

Ervaringsverhalen

Gil & Moti vertellen in de Benjamin openhartig over hun relatie en werk als kunstenaars- en liefdesduo uit Israël.

Sandra van der Pal schrijft in een column op Freyda over haar ervaring met het opvoeden van haar kind met haar niet-Joodse partner.

Jong en Joods: Freyda

Je bent jong en je wil iets doen met je Joodse identiteit. Bij Freyda, het jongerenlabel van JMW, kan je terecht voor alles over Joods leven. Bij Freyda vind je ook ondersteuning. Ben je kind van een Joodse vader, zit je in een gemengde relatie, ben je in aanraking gekomen met antisemitisme? Heb je hier vragen over? Wij proberen in te spelen op eigentijdse problematiek, zoals burn-out en LHBTQI+-problematiek. Neem een kijkje bij Freyda.

Ga in gesprek

De professionals van JMW hebben de ervaring en expertise om samen met jou over je Joodse identiteit in gesprek te gaan. Daarbij kan van alles aan de orde komen. Bovendien biedt JMW veel trainingen, workshops, cursussen en Joodse activiteiten met een sociaal karakter, zoals lezingen, films, muziek en ontmoetingsgroepen in heel het land. Met als doel ontmoeting, identiteitsversterking en netwerkontwikkeling.

Ga naar het activiteitenoverzicht of naar de advies en hulp pagina.

Blijf op de hoogte

Ontvang de tweewekelijkse nieuwsbrief van JMW in je mailbox
Ja, ik wil mij aanmelden